Τι Είναι οι Φλαβονόλες;

Οι φλαβονόλες είναι μια ομάδα μορίων που ανήκουν στην ευρύτερη χημική κατηγορία των φλαβονοειδών. Η σύγχρονη επιστήμη έχει μελετήσει τις φλαβονολές σε μεγάλο βαθμό, ενώ τα μόρια που έχουν μελετηθεί περισσότερο είναι τα παρακάτω: καμφερόλη, κουερσετίνη, μυριστίνη και φυσετίνη.

Παράλληλα με τα κανναβινοειδή, τα τερπένια και άλλες ενώσεις, οι φλαβονόλες πιστεύεται ότι συμβάλλουν στο συνολικό θεραπευτικό δυναμικό του φυτοσυμπλέγματος της κάνναβης. Οι φλαβονόλες εμφανίζονται επίσης σε διάφορα άλλα φυτά, συμπεριλαμβανομένων των φρούτων, των λαχανικών και των βοτάνων, όπου παίζουν σημαντικούς βιολογικούς ρόλους^[1].

Χρώμα

Μεταξύ άλλων καθηκόντων, οι φλαβονολές παίζουν και τον
ρόλο χρωστικής ουσίας στα φυτά. Παράγουν συχνά μια λαμπερή κίτρινη^[2] χρωστική ουσία, η οποία συμβάλλει στο χρώμα των πετάλων ορισμένων λουλουδιών, σε συνδυασμό με άλλες χρωστικές, όπως τα καροτενοειδή και οι ανθοκυανίνες. Αυτή η εντυπωσιακή κίτρινη απόχρωση έχει αξιοποιηθεί ως βαφή από αρχαιοτάτων χρόνων.

Πού αλλού εντοπίζονται

Οι φλαβονόλες εμφανίζονται σε ιδιαίτερα υψηλές συγκεντρώσεις στα παρακάτω:

• Κρεμμύδια
• Φρέσκα κρεμμυδάκια
• Λαχανίδες
• Μπρόκολο
• Μήλα
• Μούρα
• Τσάι
• Κόκκινο κρασί

Τα φυτά παράγουν μεγάλες ποσότητες^[3] αυτών των μορίων στα φύλλα, τα λουλούδια, τον φλοιό και τη φλούδα τους. Μόνο μικρές ποσότητες εμφανίζονται στον πυρήνα και στις ρίζες των περισσότερων ειδών (με εξαίρεση τα κρεμμύδια).

Επειδή εντοπίζονται σε κοινά τρόφιμα, πολλοί άνθρωποι συχνά καταναλώνουν φλαβονόλες. Ωστόσο, η διατροφική πρόσληψη είναι δύσκολο να μετρηθεί, λόγω των διαφορετικών διατροφικών συνηθειών μεταξύ των ατόμων.

Σχετικές έρευνες

Ένα μείγμα κυτταρικών, ζωικών και κλινικών μελετών αναφέρει λεπτομερώς τις πιθανές θεραπευτικές επιδράσεις των φλαβονολών. Ωστόσο, η έρευνα εξακολουθεί να είναι προκαταρκτική, γεγονός που καθιστά δύσκολο να εξαχθούν συγκεκριμένα συμπεράσματα. Ανεξάρτητα από αυτό, τα υπάρχοντα δεδομένα εξακολουθούν να προσφέρουν μια πολύτιμη εικόνα των πιθανών επιδράσεων αυτών των μορίων.

Σύμφωνα με τα δεδομένα που έχουμε στη διάθεσή μας, οι φλαβονόλες είναι πιθανό να έχουν τις ακόλουθες θεραπευτικές επιδράσεις:

• Αντιοξειδωτική δράση
• Αντικαρκινική δράση
• Πρόληψη καρδιαγγειακών παθήσεων
• Πρόληψη του διαβήτη

Ας ρίξουμε μια ματιά στο τι έχει να πει η επιστημονική έρευνα για αυτά τα αποτελέσματα.

• Αντιοξειδωτική δράση

Μια ανασκόπηση^[4] που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό World of Pharmacy and Pharmaceutical Sciences περιγράφει λεπτομερώς τις αντιοξειδωτικές επιδράσεις της φλαβονόλης κουερσετίνη. Η μελέτη εξέτασε την ικανότητα του μορίου να ελαχιστοποιεί την οξείδωση του λίπους, συμβάλλοντας έτσι στην πρόληψη καρδιαγγειακών και νευροεκφυλιστικών παθήσεων.

Οι συγγραφείς αναφέρουν επίσης ότι η κουερσετίνη συνέβαλε στη μείωση της φλεγμονής και της βλάβης του DNA απομακρύνοντας τις ελεύθερες ρίζες. Παρατηρήθηκε επίσης ότι η κουερσετίνη μείωσε τις φλεγμονώδεις πρωτεΐνες που βρέθηκαν σε υψηλά επίπεδα σε ασθενείς που πάσχουν από χρόνιες φλεγμονώδεις ασθένειες.

• Αντικαρκινική δράση

Οι αντιοξειδωτικές επιδράσεις της κουερσετίνης υποστηρίζουν επίσης τις πιθανές αντικαρκινικές ιδιότητες του μορίου. Επιτυγχάνει αυτά τα αποτελέσματα—εν μέρει— βοηθώντας στην προστασία των κυττάρων από το οξειδωτικό στρες που προκαλείται από τα δραστικά είδη οξυγόνου.

Η χημική ουσία φαίνεται επίσης να παράγει αντικαρκινικά αποτελέσματα μέσω της αναστολής των πρωτεϊνών θερμικού σοκ σε κακοήθεις κυτταρικές σειρές καρκίνου του μαστού, σε περιπτώσεις λευχαιμίας και καρκίνου του παχέος εντέρου. Οι πρωτεΐνες θερμικού σοκ είναι γνωστό ότι βελτιώνουν την επιβίωση των καρκινικών κυττάρων.

Η κουερσετίνη έχει επίσης επιδείξει αντικαρκινικές ιδιότητες σε ζωικά μοντέλα. Η φλαβονόλη αύξησε το προσδόκιμο ζωής κατά 20% σε ποντίκια στα οποία είχαν χορηγηθεί κύτταρα όγκου. Το μόριο επίσης φάνηκε να αναστέλλει σημαντικά την ανάπτυξη όγκου σε ποντικούς με κοιλιακούς όγκους, ενώ παράλληλα καταστέλλει την ανάπτυξη όγκου σε ποντίκια με κύτταρα του καρκίνου του μαστού.

• Πρόληψη καρδιαγγειακών παθήσεων

Η επιδημιολογική έρευνα^[5] που δημοσιεύθηκε στο The Lancet δείχνει ότι η αυξημένη διατροφική κατανάλωση φλαβονολών μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο θανάτου από στεφανιαία νόσο. Οι φλαβονόλες είναι γνωστό ότι αναστέλλουν την οξείδωση της λιποπρωτεΐνης χαμηλής πυκνότητας (LDL), η οποία συμβάλλει στη στεφανιαία νόσο, στην αθηροσκλήρωση και στο ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο. Ωστόσο, οι ερευνητές αναφέρουν ότι υπάρχει ανάγκη για περαιτέρω μελέτες για την επιβεβαίωση αυτών των ευρημάτων.

• Πρόληψη του διαβήτη

Μια μελέτη περιπτώσεων^[6] μεγάλης κλίμακας, η οποία περιλάμβανε 16.835 συμμετέχοντες χωρίς διαβήτη και 12.043 διαβητικούς ασθενείς, έδειξε ότι η κατάποση φλαβονοειδών (πάνω από 608.1mg ημερησίως) μείωσε τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη κατά 10%. Φάνηκε ότι οι συμμετέχοντες που κατανάλωναν υψηλότερα επίπεδα φλαβονολών, εμφάνιζαν χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη.

Ασφάλεια και παρενέργειες

Ως ένα κοινό συστατικό διατροφής, οι φλαβονόλες είναι γενικά ασφαλείς. Ωστόσο, η έρευνα^[7] δείχνει πιθανές παρενέργειες των φλαβονοειδών στο σύνολό τους, όπως διάρροια, έλλειψη σιδήρου, ημικρανίες, δερματίτιδα και άλλες καταστάσεις.