Τι Είναι Η Τερπινολένη?

Η τερπινολένη είναι ένα από τα 200 τερπένια που παράγονται φυσικά από το φυτό της κάνναβης. Το μόριο αυτό εντοπίζεται σε πολλές σύγχρονες ποικιλίες, παρόλο που βρίσκεται συνήθως σε μικρές ποσότητες σε σχέση με άλλα μέλη αυτής της χημικής τάξης. Οι ερευνητές σημειώνουν πως το τερπένιο αυτό εμφανίζεται κατά κύριο λόγο σε ποικιλίες με κυρίως sativa χαρακτηριστικά^[1].

Ως μονοτερπένιο, η τερπινολένη είναι ένα μικρό και απλό μόριο. Η μοριακή του δομή αποτελείται από δύο μονάδες ισοπρενίου και εντάσσεται στην ίδια κατηγορία με το λιμονένιο και το μυρσένιο.

Παρά την σπανιότητα της, η τερπινολένη συμβάλλει σημαντικά στο συνολικό άρωμα που εκλύουν πολλές ποικιλίες κάνναβης—ένα έντονο χαρακτηριστικό του φυτού. Το έντονο άρωμα της, όμως, δεν δημιουργήθηκε μόνο για να ερεθίζει ευχάριστα τις αισθήσεις των ανθρώπων.

Τα φυτά κάνναβης παράγουν τερπινολένη—μαζί με αρκετά ακόμη τερπένια και κανναβινοειδή—ως αμυντικό μηχανισμό ενάντια σε έντομα και παθογόνους μύκητες, καθώς παρουσιάζει εντομοκτόνες και αντιμυκητιακές ιδιότητες.

Μπορεί να είναι ένα μικρό μόριο, αλλά φαίνεται πολλά υποσχόμενο. Επιστημονικές έρευνες συνεχίζουν να ανακαλύπτουν τις θεραπευτικές ιδιότητες της τερπινολένης. Αν και τα περισσότερα ευρήματα βρίσκονται ακόμη σε πρώιμο στάδιο, φαίνεται πως η τερπινολένη μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στο μέλλον της επιστήμης γύρω από την κάνναβη.

Ας δούμε μερικά από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά της τερπινολένης και τι έχουν δείξει γι' αυτά οι πρόσφατες έρευνες.

Άρωμα

Η τερπινολένη εμπεριέχει πολλά από τα αρώματα που συναντώνται στο δάσος. Γήινοι και δροσεροί τόνοι συνδυάζονται με χαρακτηριστικές μυρωδιές κωνοφόρων, ξύλου, λουλουδιών, βοτάνων και μια μικρή δόση εσπεριδοειδών. Είναι εύκολο να καταλάβει κανείς γιατί τόσες πολλές εταιρίες χρησιμοποιούν την τερπινολένη σε προϊόντα όπως τα σαπούνια και τα αρώματα.

Συναντάται επίσης

Η τερπινολένη συναντάται επίσης σε πολλά είδη φυτών στη φύση. Παράγεται φυσικά από το τεϊόδεντρο, το σέλινο, το πεύκο, το μοσχοκάρυδο, τη γλυκιά ματζουράνα, τη βαλεριάνα, τη ρίγανη, τον κόλιανδρο, το δεντρολίβανο, τον γλυκό βασιλικό, το φασκόμηλο και την πιπερόριζα.

Η άγρια παστινάκη περιέχει τα μεγαλύτερα ποσοστά τερπινολένης που συναντώνται σε όλο το φυτικό βασίλειο. Το αιθέριο έλαιο του φυτού περιέχει περίπου 69% τερπινολένη.

Τι Είναι Η Τερπινολένη?

Πιθανές επιδράσεις

Όπως και πολλά από τα συστατικά του φυτού της κάνναβης, έτσι και η τερπινολένη εμφανίζει μερικές πολύ ενδιαφέρουσες θεραπευτικές ιδιότητες. Οι έρευνες, όμως, βρίσκονται ακόμη σε πολύ πρώιμο στάδιο και υπάρχει σημαντική έλλειψη κλινικών δοκιμών σε ανθρώπους.

Ωστόσο, έρευνες σε ζώα και μεμονωμένα κύτταρα προσφέρουν ένα δείγμα για το τι μας επιφυλάσσει το μέλλον των ερευνών γύρω από την τερπινολένη.

Μέχρι στιγμής, η τερπινολένη φαίνεται να έχει τα παρακάτω χαρακτηριστικά:

• Αντικαρκινική δράση
• Αντιοξειδωτική δράση
• Αναλγητική δράση
• Αντιφλεγμονώδης δράση
• Πιθανώς ηρεμιστική δράση
• Ίσως να μπορεί να συμβάλλει στην άμυνα του οργανισμού ενάντια στις καρδιαγγειακές παθήσεις

Σχετικές έρευνες

Αρκετές έρευνες έχουν δείξει πως η τερπινολένη είναι πιθανόν να παρουσιάζει αντικαρκινικές ιδιότητες. Το μόριο φαίνεται πως μπορεί να επηρεάσει τους σηματοδοτικούς διαύλους που προκαλούν την επιβίωση και την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων. Μια έρευνα^[2] που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Oncology Journal καταγράφει πώς η τερπινολένη επιτυγχάνει τις παραπάνω επιδράσεις.

Η έρευνα ανακάλυψε πως το τερπένιο αυτό ήταν αποτελεσματικό στην μείωση της εκδήλωσης της πρωτεϊνικής κινάσης AKT. Γνωστή και ως πρωτεϊνική κινάση Β, η ΑΚΤ επηρεάζει την εξέλιξη του καρκίνου, καθώς
συμβάλλει στον ταχύ πολλαπλασιασμό των κυττάρων. Έτσι, η αυξημένη εκδήλωση της AKT σχετίζεται με την εμφάνιση πολλών ειδών καρκίνου.

Είναι ενδιαφέρον πως μερικοί ερευνητές ανακάλυψαν ότι στα κύτταρα που χορηγείται εκχύλισμα φασκόμηλου ή δεντρολίβανου συναντάται μικρότερη εκδήλωση της πρωτεϊνικής κινάσης. Μέσω περαιτέρω ερευνών, διαπίστωσαν πως η τερπινολένη—μια ενεργή ουσία και των δύο φυτών—ενδεχομένως να προκαλεί την παραπάνω επίδραση.

Μια ακόμη έρευνα^[3] που δημοσιεύτηκε το 2013, δοκίμασε την επίδραση της τερπινολένης στον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων στον εγκέφαλο αρουραίων. Οι ερευνητές ανακάλυψαν πως το τερπένιο μπορεί να παράγει μερικά σημαντικά αποτελέσματα όταν χορηγείται σε κύτταρα νευροβλαστώματος. Κατέληξαν στο συμπέρασμα πως η τερπινολένη ασκεί σημαντικές αντί-πολλαπλασιαστικές επιδράσεις και πιθανόν να μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως αντικαρκινικός παράγοντας.

Η τερπινολένη μπορεί επίσης να έχει τη δυνατότητα να λειτουργεί ως αντιοξειδωτικό. Μια έρευνα^[4] που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Cytotechnology μελέτησε τις επιδράσεις του μορίου σε ανθρώπινα λεμφοκύτταρα—μια υποκατηγορία λευκών αιμοσφαιρίων.

Οι ερευνητές εξέθεσαν τα κύτταρα στο τερπένιο για διάστημα 24 και 48 ωρών και διαπίστωσαν πως η τερπινολένη εμφανίζει αντιοξειδωτικές ιδιότητες, χωρίς καμία γενοτοξική επίδραση. Κατέληξαν έτσι στο συμπέρασμα πως η τερπινολένη θα μπορούσε να αποτελέσει "μια νέα πηγή θεραπειών", λόγω των αντιοξειδωτικών της ιδιοτήτων.

Η τερπινολένη μπορεί επίσης να συμβάλει στη μείωση τόσο του πόνου, όσο και του πρηξίματος. Μια έρευνα^[5] που πραγματοποιήθηκε το 2016 και δημοσιεύτηκε στο Brazillian Journal of Medical and Biological Research ανακάλυψε πως το τερπένιο αυτό λειτουργεί συνεργατικά με τα κοινά αντιφλεγμονώδη φάρμακα.

Ερευνητές χορήγησαν ένα μείγμα τερπινολένης και του μη στεροειδούς αντιφλεγμονώδους φαρμάκου (ΜΣΑΦ) Diclofenac σε ποντίκια. Ο συνδυασμός των δύο φάνηκε να μειώνει τα επίπεδα των φλεγμονώδων βιοδεικτών και του πόνου, πιθανώς δρώντας πάνω στους υποδοχείς σεροτονίνης. Επιπλέον, τα δύο χημικά παρήγαγαν τα παραπάνω αποτελέσματα χωρίς να προκαλέσουν γαστρικούς τραυματισμούς—μια συχνή παρενέργεια των ΜΣΑΦ.

Μένει τώρα να ανακαλύψουμε αν η τερπινολένη παράγει ηρεμιστικές ή διεγερτικές επιδράσεις. Έρευνες^[6] ανακάλυψαν πως ακόμη και μια μικρή δόση της τάξεως των 0,1mg μπορεί να μειώσει την κινητική δραστηριότητα έως και 67,8%. Αν μελλοντικές έρευνες δείξουν παρόμοια αποτελέσματα, τότε η τερπινολένη θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ένα σημαντικό μέσο αντιμετώπισης διαταραχών, όπως το άγχος και η αϋπνία.

Τέλος, πρόσφατες έρευνες^[7] δείχνουν πως η τερπινολένη μπορεί να βοηθήσει στην άμυνα του οργανισμού ενάντια σε καρδιαγγειακές παθήσεις. Το μόριο φαίνεται πως μπορεί μειώσει την οξείδωση της λιποπρωτεϊνης χαμηλής πυκνότητας (LDL). Γνωστή και ως κακή χοληστερόλη, η LDL μπορεί να συσσωρευτεί στις αρτηρίες και να προκαλέσει καρδιακές προσβολές και εγκεφαλικά.

Η οξείδωση της LDL—η οποία προκαλείται από τις ελεύθερες ρίζες—μπορεί να προκαλέσει σκλήρυνση των αρτηριών. Μειώνοντας την οξείδωση της LDL, η τερπινολένη μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη τέτοιων παθήσεων.

Πηγές

[1] Hazekamp, A., Tejkalová, K., & Papadimitriou, S. (2016). Cannabis: From Cultivar to Chemovar II—A Metabolomics Approach to Cannabis Classification. Cannabis and Cannabinoid Research, 1(1), 202–215. https://doi.org/10.1089/can.2016.0017 [πηγή]

[2] OKUMURA, N., YOSHIDA, H., NISHIMURA, Y., KITAGISHI, Y., & MATSUDA, S. (2011). Terpinolene, a component of herbal sage, downregulates AKT1 expression in K562 cells. Oncology Letters, 3(2), 321–324. https://doi.org/10.3892/ol.2011.491 [πηγή]

[3] Aydin, E., Türkez, H., & Geyikoğlu, F. (2013). Antioxidative, anticancer and genotoxic properties of α-pinene on N2a neuroblastoma cells. Biologia, 68(5), 1004–1009. https://doi.org/10.2478/s11756-013-0230-2 [πηγή]

[4] Turkez, H., Aydin, E., & Geyikoglu, F. (2014). Genotoxic and oxidative damage potentials in human lymphocytes after exposure to terpinolene in vitro. Springer Link. https://link.springer.com/article/10.1007/s10616-014-9698-z [πηγή]

[5] Macedo, E., Santos, W., Sousa Neto, B., Lopes, E., Piauilino, C., Cunha, F., Sousa, D., Oliveira, F., & Almeida, F. (2016). Association of terpinolene and diclofenac presents antinociceptive and anti-inflammatory synergistic effects in a model of chronic inflammation. Brazilian Journal of Medical and Biological Research, 49(7). https://doi.org/10.1590/1414-431x20165103 [πηγή]

[6] Russo, E. B., & Marcu, J. (2017). Cannabis Pharmacology: The Usual Suspects and a Few Promising Leads. Cannabinoid Pharmacology, 67–134. https://doi.org/10.1016/bs.apha.2017.03.004 [πηγή]

[7] Graßmann, J., Hippeli, S., Spitzenberger, R., & Elstner, E. (2005). The monoterpene terpinolene from the oil of Pinus mugo L. in concert with α-tocopherol and β-carotene effectively prevents oxidation of LDL. Phytomedicine, 12(6–7), 416–423. https://doi.org/10.1016/j.phymed.2003.10.005 [πηγή]

Πηγές